Τετάρτη 1 Σεπτεμβρίου 2010

Καλή Σχολική Χρονιά...!!!

Ο Σεπτέμβρης μπήκε.. -καλό μήνα...!!! οι καθηγητές παρουσιάστηκαν στα σχολεία τους...
οι εξετάσεις ξεκινούν από αύριο... μμμ...!!! μου μυρίζει 'νέα σχολική χρονιά...!!!
Αποχαιρετώντας το όμορφο καλοκαιράκι, ο Σεπτέμβρης φύσηξε όμορφα και μας καλωσόρισε δροσερά...!!! ευτυχώς..., γιατί εδώ στη Θεσσαλονίκη οι υψηλές θερμοκρασίες και η άτιμη η υγρασία συνέβαλαν στο να περάσει πολύ δύσκολα το καλοκαιράκι....!!!

Τα νέα μας... σχετικά με τη δραστηριότητα "Ρητορικού Ομίλου" φέτος...:

Φέτος, λοιπόν, βρίσκομαι στο 2ο Γυμνάσιο Μίκρας (Τριλόφου)... με μαθητές, όμως από τον διπλανό οικισμό (το Πλαγιάρι)..., γεγονός που δημιουργεί πρόβλημα στην οργάνωση ενός "Ρητορικού Ομίλου" -εφόσον τα παιδιά και να θέλουν, δε θα μπορούν να μένουν μετά τις ώρες του μαθήματος για να δουλέψουμε...!!! Θα δείξει, όμως...! ίσως να τα καταφέρουμε...!

Υπάρχει μία σκέψη να συνεχίσουμε τον Ρητορικό με τις κόρες του Γυμνασίου-Λυκείου Κ.Νευροκοπίου με τηλεδιάσκεψη (skype)...! Φάνηκαν να το επιθυμούν..., αλλά μεσολάβησε ένα καλοκαίρι...! οπότε θα δούμε τι εξέλιξη θα έχουμε και σ'αυτό το επίπεδο...!!!

Η "Ελληνική Ένωση για την προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση" (http://rhetoricineducation.com/ ) διοργανώνει συνάντηση ομίλων ρητορικής τέχνης στις 25 Σεπτεμβρίου 2010 στο Βιβλιοπωλείο ΙΑΝΟΣ (Σταδίου 24), ώρα 10.30 π.μ. Για περισσότερες λεπτομέριες ανατρέξτε στη σελίδα της Ένωσης...! Ελπίζω να καταφέρω να την παρακολουθήσω...!!!




Κυριακή 20 Ιουνίου 2010

Πλάνο Μαθημάτων (Σχολικό Έτος 2009-2010)

Τελείωσαν για φέτος τα μαθήματα..., τελείωσαν και οι συναντήσεις του Ρητορικού Ομίλου...!!!
Ας κάνουμε έναν μικρό απολογισμό για το τι κάναμε φέτος... ώστε να μπορούν και άλλοι που ενδιαφέρονται, είτε να πάρουν έμπνευση από αυτά..., είτε να μας δώσουν ιδέες και 'τα φώτα τους' για προεκτάσεις, εμπλουτισμό, τροποποιήσεις και ό,τι άλλο...!
Είμαστε ανοιχτοί στις προτάσεις που θα μας κάνουν καλύτερους...!

Πλάνο μαθημάτων:


Καταστατικό – Στόχοι – Αρχές Λειτουργίας του Ομίλου: όλα έγιναν με συζητήσεις και αποφάσεις των μαθητών (βασισμένο στα ‘θέλω’ και τα ‘δεν θέλω’ των ίδιων)

Εισαγωγικά: οι πρώτες συναντήσεις αφιερώθηκαν σε κάποια βασικά θέματα:
  • λίγα λόγια για τη «Ρητορική» & την την ευγλωττία…
  • παιχνίδια αυτογνωσίας, εξοικείωσης και γνωριμίας (γράφω & μιλώ για τον εαυτό μου…, γράφω & μιλώ για τον διπλανό μου…, γράφω & μιλώ για ένα αγαπημένο πρόσωπο, γράφω & μιλώ για το πρότυπο/είδωλό μου…) (υπάρχει φωτογραφία στο αρχείο φωτογραφιών, το κολάζ με τα ‘αρτικόλεξα αυτογνωσίας’ αναρτημένο στη «Γωνιά του ‘Λυσία’» που φτιάξαμε στην τάξη)
  • τι είναι επικοινωνία…
  • ποιος ο ρόλος του ομιλητή, ο ρόλος του ακροατή… / η σχέση ομιλητή-ρήτορα & του κοινού-ακροατηρίου-συνομιλητή του… / καλός ρήτορας σημαίνει πρώτα απ’όλα καλός ακροατής / μονόλογος-διάλογος …
  • έννοιες αξιολόγησης και αυτοαξιολόγησης ενός πειστικού & εκφραστικού λόγου γενικά και ειδικά στα πλαίσια ρητορικών αγωνισμάτων…
  • διαφορετικότητα & ρητορική/πειθώ και σύνδεση με την τοπική κοινωνία και τη σύγχρονη πραγματικότητα
  • ξύλινη γλώσσα

«Αυθόρμητος Λόγος»: κανόνες αγωνίσματος…, τεχνικές…, ασκήσεις πάνω σε μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων (και επιλογής & έμπνευσης των ίδιων των παιδιών, αλλά και με βάση τους κανόνες και τα θέματα που συχνά τέθηκαν στους ρητορικούς αγώνες):

Ενδεικτική Θεματολογία με την οποία ασχοληθήκαμε:
  • Απλές καθημερινές λέξεις: Βουνό… / Βυθός… / Δάσος… / Ωκεανός… / Σχολείο… / Αστέρια… / Μουσική… / Θάλασσα… / Τραγούδι…
  • Καταστάσεις…: Σαββατοκύριακο με βροχή… / Μήνυμα στο Κινητό… / Λάτρης τεχνολογίας… / Με το τηλεχείριστήριο στο χέρι… / Η κλήση σας προωθείται… / Περίπατος στο Βουνό… / δάσκαλος με πιάνει με σκονάκι… / Χτυπάει το κουδούνι… /
  • Απροσδόκητες ή Άβολες Καταστάσεις…: Χρόνια Πολλά!... / Έκπληξη…! / Επιτέλους!... / Και ξαφνικά αλλάζουν όλα! / και μετά τι γίνεται…;
  • κι άλλου είδους καταστάσεις…: Ελευθερία Χωρίς Όρια… / Πρωϊνό Ξύπνημα… / Καταστροφή… / Καταστροφή του Κόσμου… / Θετική Σκέψη… / στην κόψη του ξυραφιού… / παιδικές καταστάσεις… / παιδικές αναμνήσεις… / βαριέμαι…! / ποιος μίλησε…; / πρόβλημα!...
  • Έννοιες-Συναισθήματα: Φιλία… / Έρωτας… / Υπομονή… / Απαισιοδοξία… / Εξουσία… / Δύναμη… / Απουσία… / Πόλεμος… / Γυναίκα… / Άνδρας… / Μαμά… / φόβος… / απογοήτευση…/ το χρήμα…
  • Επικαιρότητα & θέματα που ενδιαφέρουν τους μαθητές: Αρχαία στο Γυμνάσιο… / Το Διαδίκτυο ανοίγει παράθυρα στον κόσμο…
  • Εξαρτάται από ποια πλευρά το βλέπεις… / «2 όψεις ενός Νομίσματος»: φράσεις και καταστάσεις που εννούνται με 2 ή και περισσότερους τρόπους ανάλογα με την οπτική και τη θέση στην οποία βρίσκεται κανείς… (μητέρα-παιδί / άντρας-γυναίκα, αγόρι-κορίτσι / Καπνιστής-Μη Καπνιστής / Φτωχός-Πλούσιος / Δάσκαλος-Μαθητής / Αφεντικό-Υπάλληλος, Εργοδότης-Εργάτης)… / π.χ. Μα είσαι παιδί ακόμα…! / Όταν μεγαλώσεις θα καταλάβεις… / Να είσαι φρόνιμος… / Ελεύθερος Χρόνος… / Κακές Παρέες… / Πατάτες τηγανιτές… / Κραβατομουρμούρα… / Ποδόσφαιρο (Μπαλα)… / Γάμος-Δέσμευση-σχέση… / Εγώ Πότε θα γίνω Μάνα…; / Ο γάμος σκοτώνει τον Έρωτα… / τσιγάρο… / δικαιώματα… - ελευθερίες… - υποχρεώσεις… / οικονομική κρίση… / αύξηση τιμών προϊόντων… / ισότητα… ίσες ευκαιρίες… δημοκρατία… / μελέτη-διάβασμα στο σπίτι… / Εργασίες για τα Χριστούγεννα-Πάσχα… / Διαγώνισμα… - Τεστ Ημέρας… / Εκδρομή…! / Εκπαιδευτική Εκδρομή / Κατάξηψη… / Δουλειά… / μισθός… - αύξηση μισθού… /
  • Υποθετικές Καταστάσεις…: Αν ήταν στο χέρι μου… / Αν τα ζώα μιλούσαν… / Αν ήμουν… / Αν ήμουν Θεός… / Αν έμενα μόνη μου… / Αν γυρνούσα το χρόνο πίσω…
  • Αποφθέγματα-Παροιμίες-Ρητά-Φράσεις του Λαού-Γνωμικά…: Το χρήμα δε φέρνει ευτυχία… / Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία…/ Ό,τι δε σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό… / Όποιος φοβάται μήπως πέσει είναι καταδικασμένος να σέρνεται… / Η σιωπή είναι χρυσός… / Άνθρωπος Αγράμματος, ξύλο απελέκητο… / Η Ζωή είναι Ωραία…! / Άδραξε τη Μέρα…! / Τα πάντα ρει… / μηδένα προ του τέλους μακάριζε… / Ουκ εν τω πολλώ το ευ… / Καθαρός ουρανός αστραπές δε φοβάται… / Όσα δε φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμασράρια… / Όποιος βιάζεται σκοντάφτει… / Αγάλι Αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι… / Ζήλεια-Ψώρα… / Όσα παίρνει ο άνεμος… /

«Εκφορά Λόγου» - «Εκφραστικότητα»: συμβουλές & συζήτηση πάνω στη σημασία αυτής της παραμέτρου…

«Θέλω & Μπορώ»: παιχνίδι τόνωσης της αυτοπεποίθησης των παιδιών με τα «Θέλω & Μπορώ» γενικά στη ζωή τους, αλλά και πιο ειδικά σε σχέση με τον ρόλο τους ως ομιλητές… [εμπνευσμένο από το βιβλίο της Ελένης Καλλια, «Η Ρητορική Τέχνη στην Καθημερινή Ζωή (ή οι Αγαπημένοι της Πολύμνιας)», Εκδόσεις Παπαζήση]

«Διττοί Λόγοι»-«Επιχείρημα-Αντεπιχείρημα»-«Λόγος-Αντίλογος»-«Debate»: κανόνες αγωνίσματος…, τεχνικές…, ασκήσεις πάνω σε λίγα μόνο θέματα (και επιλογής & έμπνευσης των ίδιων των παιδιών, αλλά και με βάση τους κανόνες και τα θέματα που συχνά τέθηκαν στους ρητορικούς αγώνες)
Ενδεικτική Θεματολογία με την οποία ασχοληθήκαμε:
• «Πιστεύουμε ότι η εισαγωγή των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών στην Εκπαιδευτική Διαδικασία κάνει το μάθημα πιο ελκυστικό και το δάσκαλο πιο σύγχρονο» (: θέση κυβέρνησης) [θέμα των τελικών Γυμνασίου στους Ρητορικούς Αγώνες των Αρσακείων, Θεσσαλονίκη, Φεβρουάριος 2010]
• «Πιστεύουμε ότι η διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών στο γυμνάσιο πρέπει να περιοριστεί, αν όχι να καταργηθεί…»(: θέση κυβέρνησης)
• «Πιστεύουμε πως το Βρετανικό Μουσείο πρέπει να επιστρέψει τα «Μάρμαρα» στην Ελλάδα και στο Νέο Μουσείο Ακρόπολης» (: θέση κυβέρνησης)
• «Πιστεύουμε πως η τηλεόραση έχει βασικά αρνητική επιρροή στη ζωή του ανθρώπου με κυριότερη συνέπεια την αποξένωση του ανθρώπου από τον άνθρωπο» (: θέση κυβέρνησης)

«Ραπολογία»: ανά ομάδες δημιουργία ραπ μουσικών κομματιών πάνω σε ένα σοβαρό θέμα (επιλογή θέματος από λίστα που τους είχε δοθεί) & παρουσίαση του κομματιού [αποστήθιση, χειρονομίες, εκφράσεις, κίνηση, εκφραστικότητα]

«Περιγραφή με χρήση πίνακα/σχεδιαγράμματος»: ατομικά, επιλογή θέματος από λίστα, προετοιμασία & παρουσίαση περιγραφής στον πίνακα [ακρίβεια, πληρότητα, εκφραστικότητα…]

«Ο Λόγος της Διαφήμισης»: ατομικά, δική τους επιλογή θέματος, διαφημιστικό ενός προϊόντος ή υπηρεσίας σε λιγότερο από 100 λέξεις, αποστήθιση λόγου και παρουσίαση διαφήμισης στην ολομέλεια [τρόποι&τεχνικές πειθούς διαφήμισης, σλόγκαν, πολυσημία, εκφραστικότητα, πρωτοτυπία, ενέργεια, κίνηση, καλή οπτική επαφή…]

Ρητορική & Διαδίκτυο

Σκεφτήκαμε από νωρίς πως οι ώρες στο σχολείο δεν ήταν επαρκείς για όσα θέλαμε να κάνουμε κι επίσης πως η έρευνα στο διαδίκτυο πάνω σε θέματα επικαιρότητας, κοινωνικά κ.α. (ιδίως για τη διαπραγμάτευση των θεμάτων των Διττών Λόγων) απαιτεί από μας εξοικείωση με τους Η/Υ και το ίντερνετ. Αποφασίσαμε λοιπόν να προβούμε σε κάποιες ενέργειες που θα μας διευκόλυναν, αλλά και που θα μας άνοιγαν ορίζοντες πέρα από τα στενά όρια του Νευροκοπίου… και γιατί όχι… θα μας εφερναν σε επαφή και με άλλους συνομηλίκους ή όχι που θα ήθελαν να μοιραστούν προβληματισμούς και απόψεις μαζί μας πάνω σε ενδιαφέροντα θέματα…! Για το λόγο αυτό κάναμε τις εξής ηλεκτρονικές κινήσεις:

1.
Δημιουργία ομάδας google: μια κλειστή ομάδα, μέσω της οποίας θα μπορούσαμε να επικοινωνούμε μεταξύ μας και να ανταλλάσσουμε υλικό και απόψεις και πέρα από τις ώρες του σχολείου…

2.
Ενημέρωση ιστοσελίδας σχολείου για τα σχετικά με τον Ρητορικό μας Όμιλο…: http://gym-kat-nevrok.dra.sch.gr/ [στα «Προγράμματα»]

3. Δημιουργία (αυτού του) ιστολογίου (blog): «Μαθητές & Ρητορική» [: http://studentsrhetoric.blogspot.com/], για να ανεβάζουμε ενημερώσεις, φωτογραφικό και άλλο υλικό σχετικό με τις ενέργειες του Ομίλου.

4.
Δημιουργία Σελίδας «Οι Μαθητές Παίρνουν το Λόγο» στο Δίκτυο Επικοινωνίας Ning [: http://studentsrhetoric.ning.com/] με σκοπό να δικτυωθούμε ηλεκτρονικά και να θέτουμε το εκάστοτε θέμα Διττών Λόγων στο Διαδίκτυο, κι εκεί να προσκαλούμε συμμαθητές μας, καθηγητες μας, και μαθητές από άλλα σχολεία ή και ανθρώπους γενικά (χωρίς περιορισμούς ηλικίας, κοινωνικής τάξης κτλ...) που ενδιαφέρονται για την Επιχειρηματολογία και τη Ρητορική... να συμμετέχουν παραθέτοντας τις δικές τους θέσεις και επιχειρήματα-αντεπιχειρήματα στο κάθε θέμα απαντώντας με 'σχόλια' κάτω από το θέμα που τους ενδιαφέρει στο forum συζητήσεών μας...!
Δυστυχώς, μας πήρε πολύ χρόνο η κατασκευή της σελίδας και η κάλυψη όλων των τεχνικών προϋποθέσεων, με αποτέλεσμα να μην καταφέρουμε να αρχίσουμε το ουσιαστικό μέρος του ηλεκτρονικού διαλόγου και να ‘φέρουμε’ κόσμο να συμμετέχει σε αυτό! Δεύτερο πλήγμα που μας έκοψε τα φτερά στάθηκε το γεγονός ότι η έως τώρα ελεύθερη φιλοξενία στο δίκτυο Ning παύει πια να ισχύει και η εταιρεία αλλάζει πλέον πολιτική αναγκάζοντας τις όποιες κοινότητές της είτε να πληρώνουν κάποια συνδρομή ή να σταματήσουν να λειτουργούν…! Δεν έχουμε ακόμα αποφασίσει αν θα ενδώσουμε σε κάτι τέτοιο ή αν θα 'φύγουμε' και‘πάμε αλλού’…!

Τρίτη 2 Μαρτίου 2010

Δίκτυο Επικοινωνίας "Οι Μαθητές παίρνουν τον λόγο" (http://studentsrhetoric.ning.com)

Μετά από ένα μεγάλο διάστημα στο οποίο ασχοληθήκαμε κυρίως με τον Αυθόρμητο Λόγο και με ασκήσεις-παιχνίδια λόγου για να συνηθίσουμε να μιλάμε πιο άνετα..., μετά από τη συμμετοχή μας στους Αγώνες Λόγου των Αρσάκειων Σχολείων Θεσσαλονίκης..., μετά από πέντε(5) περίπου μήνες ζωής του ομίλου μας... είμαστε σε θέση να ανακοινώσουμε πια πως ξεκινάμε τη μελέτη και εξάσκηση πάνω στους Διττούς Λόγους ...!!!

Σκεφτήκαμε λοιπόν να ασχοληθούμε με θέματα επίκαιρα και σχετικά με τα ενδιαφέροντα και τους προβληματισμούς των μαθητών (της νεολαίας).
Σκεφτήκαμε επίσης να θέτουμε το εκάστοτε θέμα στο Δίκτυο Επικοινωνίας που δημιουργήσαμε: http://studentsrhetoric.ning.com ; και προσκαλούμε συμμαθητές μας, καθηγητες μας, και μαθητές από άλλα σχολεία ή και ανθρώπους γενικά (χωρίς περιορισμούς ηλικίας, κοινωνικής τάξης κτλ...) που ενδιαφέρονται για την Επιχειρηματολογία και τη Ρητορική... να συμμετέχουν παραθέτοντας τις δικές τους θέσεις και επιχειρήματα-αντεπιχειρήματα στο κάθε θέμα απαντώντας με 'σχόλια' (ένα ίσως επιχείρημα τη φορά) κάτω από το θέμα που αναλύουμε στο forum συζητήσεών μας...!

Πρώτο θέμα με το οποίο αποφασίσαμε να ασχοληθούμε είναι το θέμα του Τελικού Γυμνασίου των Αγώνων Ρητορικής (των Αρσακείων) του Φεβρουαρίου: "Πιστεύουμε πως η είσοδος των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών στην Εκπαιδευτική Διαδικασία θα κάνει το μάθημα πιο ελκυστικό και τον καθηγητή πιο σύγχρονο".
Αποφασίσαμε να δουλέψουμε με αυτό το θέμα για να συζητήσουμε και να πάρουμε θέση απέναντι στη 'νέα τάξη πραγμάτων', τη λεγόμενη "Ψηφιακή Τάξη" και να κάνουμε τις δικές μας προτάσεις για την αξιοποίηση των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών (στο εξής Η/Υ) στο σχολείο...!!!

Σας προσκαλούμε να συμμετέχετε σ'αυτό τον ηλεκτρονικό διάλογο με τις δικές σας τοποθετήσεις, τα δικά σας επιχειρήματα ή αντεπειχειρήματα και τις δικές σας προτάσεις και λύσεις σε κάθε ζήτημα, κάθώς και να μας προτείνετε θέματα με τα οποία θα θέλατε να ασχοληθούμε!
Ας δώσουμε πραγματικά το χώρο και λόγο σε μας τους μαθητές...! ας 'ακούσουμε' τις προτάσεις μας, τις ιδέες μας και τους προβληματισμούς μας...!!!

Σας θυμίζουμε ξανά! ο χώρος στον οποίο θα μας βρείτε να "επιχειρηματολογούμε" ηλεκτρονικά είναι το Δίκτυο "Οι Μαθητές παίρνουν τον Λόγο" στη διεύθυνση http://studentsrhetoric.ning.com">

Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου 2010

Θ’ Διασχολικοί Αγώνες Ρητορικής Τέχνης [6-7 Φεβρουαρίου 2010]


Τους Θ’ Διασχολικούς Αγώνες Ρητορικής Τέχνης στην ελληνική γλώσσα διοργάνωσαν και φέτος οι Όμιλοι Απογευματινών Δραστηριοτήτων των Αρσακείων Σχολείων Θεσσαλονίκης. Οι αγώνες διεξήχθησαν στους χώρους των Αρσακείων Σχολείων Θεσσαλονίκης το Σαββατοκύριακο 6-7 Φεβρουαρίου 2010.
Στους αγώνες έλαβαν μέρος μαθητές από ιδιωτικά και δημόσια σχολεία και πιο συγκεκριμένα από 26 Λύκεια και 13 Γυμνάσια. Οι συμμετέχοντες διαγωνίστηκαν στα ρητορικά αγωνίσματα των
διττών λόγων, του προτρεπτικού λόγου και του αυθόρμητου λόγου.

Συμμετείχαμε κι εμείς, οι "κόρες" του Λυσία στους φετεινούς Αγώνες!!!
Οι μαθήτριες που πήραν μέρος είναι:
Τρεις(3) διαγωνιζόμενες: Αμβροσιάδου Δήμητρα (β’ γυμνασίου), Καραντώνη Μαρία (β’ γυμνασίου), Παρμαξίδου Παναγιώτα (β’ γυμνασίου)
Μία(1) αναπληρωματική: Κατιρτσίδου Μαρία (β’ γυμνασίου)
Τρεις(3) βοηθοί-χρονομέτρες; Ευθυμιάδου Μαρία (γ’ γυμνασίου), Καρυπίδου Κική (β’γυμνασίου), Σανοζίδου Όλγα (β’ γυμνασίου)
Μας συνόδευσαν στη Θεσσαλονίκη και τα άλλα τρία μέλη του Ομίλου: η Κυριακή Παπαδοπούλου και η Κωνσταντίνα Σανοζίδου της β’γυμνασίου και η Κοπανέλου Δέσποινα της γ’γυμνασίου για να παρακολουθήσουν τους Αγώνες.
 


















Εντυπώσεις & Σχόλια από τις «κόρες του Λυσία»

Καραντώνη Μαρία
«Όταν έφτασα στα Αρσάκεια Θεσσαλονίκης, το πρώτο πράγμα που παρατήρησα ήταν ότι όλα έλαμπαν! ένα σκουπίδι κάτω δεν έβρισκες και στα θρανία ούτε ένα σύνθημα γραμμένο! Από αγοράκια… εεε…καλούτσικα!
Τώρα, όσον αφορά τις εμπειρίες που αποκόμισα…: ήταν τέλεια! Γνωρίστηκα με παιδιά…, έκανα φιλίες…, εμπλούτισα το λεξιλόγιό μου…, ξεπέρασα το άγχος μου…, κι όλα αυτά μέσα σε μια μέρα!!! Ανακαλύψαμε έναν καινούργιο κόσμο! Είναι λίγο εξαντλητικό…, αλλά αξίζει τον κόπο!!! Ανακαλύψτε το!!!»

Καρυπίδου Κική
Η συμμετοχή μου στους Ρητορικούς Αγώνες ήταν μια ξεχωριστή εμπειρία για μένα! Αν και ήμουν απλά ένας ‘χρήσιμος’ χρονομέτρης και δεν διαγωνιζόμουν σε κάποιο αγώνισμα…, πέρασα μια αξέχαστη μέρα! Να είναι καλά η κα.Παπασπανού που μας οδήγησε σ’αυτόν τον αγώνα!
Είχα μια εμπειρία με το χρονόμετρο που σίγουρα δε θα ήθελα να συμβεί ούτε στον χειρότερο εχθρό μου! Λίγα λεπτά πριν ξεκινήσει τον Αυθόρμητο Λόγο ένα κορίτσι, κι ενώ εγώ ήμουν χρονομέτρης, χάλασε το χρονόμετρο!!! Εκείνη τη στιγμή ήταν να με καταπιεί η γη! Δεν ήξερα που να κρυφτώ! Αγχώθηκα…αλλά αυτό δε με οδήγησε πουθενά… κι έτσι πήρα την πρωτοβουλία να το αναφέρω στους κριτές! Αυτοί ευγενικά μου είπαν να το δώσω σε μια κυρίαέξω για να το αλλάξει κι εγώ συνέχισα να κρατάω χρόνο με το ρολόι της τάξης. Ντράπηκα για το συμβάν, αλλά στο τέλος το ξεπέρασα. Όταν μου έφεραν το καινούργιο πλέον χρονόμετρο ήμουν προσηλωμένη σ’αυτό και το έργο μου! «Τέλος καλό όλα καλά!»
Κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης μέρας παρακολούθησα διάφορα ρητορικά αγωνίσματα κι έμεινα κατάπληκτη! Είδα κι άκουσα παιδιά όλων των ηλικιών να αναπτύσσουν διάφορα θέματα και να μιλάνε ασταμάτητα χρησιμοποιώντας πολύ ωραίο λεξιλόγιο! Για να πω την αλήθεια…, τους ζήλεψα!!!
Του χρόνου, λοιπόν, αν ξαναγίνουν Ρητορικοί Αγώνες θα είμαι πιο καλά προετοιμασμένη και θα πάρω μέρος όχι σαν χρονομέτρης, αλλά ως ‘διαγωνιζόμενη’…!!!

Σανοζίδου Όλγα
Οι Ρητορικοί Αγώνες μου φάνηκαν ενδιαφέροντες! Ήταν πολύ καλά οργανωμένοι! Για πρώτη φορά φέτος, που πήραμε μέρος σ’αυτούς, νομίζω πως τα πήγαμε αρκετά καλά! Δεν κατάφερα να παρακολουθήσω όλες τις συμμαθήτριες και φίλες μου, καθώς την ίδια στιγμή που διαγωνίζονταν εκείνες εγώ ήμουν χρονομέτρης σε άλλη αίθουσα.Μπόρεσα, όμως να παρακολουθήσω άλλους μαθητές που διαγωνίζονταν, και οφείλω να ομολογήσω πως ήταν καλύτερα από μας προετοιμασμένοι, αφού πολλοί από αυτούς συμμετέχουν σε ομίλους και σε αγώνες εδώ και τρία έως πέντε χρόνια, ενώ εμείς προπονηθήκαμε μόνο για περίπου τέσσερεις μήνες. Για το λόγο αυτό, σε όσα παιδιά αποφασίσουν να λάβουν μέρος στους αγώνες αυτούς, συστήνω να προετοιμαστούν καλά…, να μην έχουν άγχος… κι έτσι θα τα καταφέρουν εκεί που ίσως δεν το περιμένουν…!!!

Σανοζίδου Κωνσταντίνα
Είμαι η Κωνσταντίνα και πήγα κι εγώ, μαζί με τους εκπροσώπους του σχολείου μου, να διαγωνιστούμε στον Αυθόρμητο Λόγο. Αν κι εγώ δε διαγωνίστηκα, γιατί δεν ήμουν ακόμα καλά προετοιμασμένη, πήγα για να παρακολουθήσω τους Αγώνες! Ήταν πολύ καλή εμπειρία! Γνώρισα και άκουσα πολλούς μαθητές από άλλα σχολεία και παρακολούθησα τις φίλες μου να ρητορεύουν! Εκτός από τον Αυθόρμητο Λόγο, είδαμε κι έτσι ήρθαμε σε μεγαλύτερη επαφή και με τα άλλα δύο ρητορικά αγωνίσματα: τους Διττούς και τους Προτρεπτικούς Λόγους. Η εμπειρία ήταν τέλεια, αν εξαιρέσει κανείς την αναμονή στους διαδρόμους και την κούραση από τη διαδρομή Νευροκόπι-Θεσσαλονίκη αυθημερόν!


Παναγιώτα Παρμαξίδου
Καταρχήν, όταν μπήκα στο προαύλιο των Αρσακείων συνειδητοποίησα πως δεν ήταν πια όλα όπως μας τα είχαν περιγράψει! τα κτήρια ήταν πολύ απλά και τυπικά σχολικά κτήρια! Μέσα όλα ήταν άχρωμα και δε μου άρεσε καθόλου ο χώρος. Πάντως, όλη η διαδικασία ήταν πολύ διασκεδαστική, παρόλο που είχαμε άγχος. Τα θέματα στον 'Αυθόρμητο' ήταν εύκολα και δεν με δυσκόλεψαν. Γνώρισα πολλά παιδιά, με ορισμένα από τα οποία διατηρούμε ακόμα επαφές τηλεφωνικά. Γενικά υπήρξε μια ευχάριστη εμπειρία για μένα, παρά την κούραση...!!!
...




Σημείωση από την κα. Α.Παπασπανού
Νιώθω πως γυρίσαμε νικήτριες όλες από το ταξίδι μας αυτό στη Θεσσαλονίκη κι ας μην προκριθήκαμε στους (ημι-)τελικούς! Οι εμπειρίες που αποκομίσαμε θ’αποτελέσουν καλό όπλο στη φαρέτρα μας! Είδαμε, ακούσαμε και μάθαμε πολλά για τα ίδια τα ρητορικά αγωνίσματα, αλλά κυρίως, γνωρίσαμε κι άλλα παιδιά με τα ίδια ενδιαφέροντα μεν, αλλά και με τόσους διαφορετικούς τρόπους σκέψης και ομιλίας όσα ήταν κι εκείνα… (και ήταν πολλά τα παιδιά που συμμετείχαν)!
Τα πήγαμε πολύ καλά δεδομένων των συνθηκών [: ότι δηλαδή παίρναμε μέρος για πρώτη φορά σε τέτοιου είδους Αγώνες… και ότι η εμπειρία και προετοιμασία (και η δική μας, αλλά και της καθηγήτριάς μας) ήταν μικρή…! Μπράβο κόρες του Λυσία…!!! Σας χαίρομαι που συνεχίζετε με τόση θέρμη και όρεξη…!!!
Αξίζει να σημειωθεί επίσης, ότι στον Αυθόρμητο Λόγο στον οποίο πήραμε μέρος είχαμε τις καλύτερες επιδόσεις ανάμεσα στα δημόσια σχολεία (τα υπόλοιπα ήταν ιδιωτικά και δύο Πειραματικά).
Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε πως η οργάνωση και η φιλοξενία των Αρσάκειων Σχολείων Θεσσαλονίκης ήταν άψογη! Ο καιρός μόνο ήταν δύσκολος, καθώς έβρεχε πάρα πολύ στο δρόμο προς Θεσσαλονίκη κι όση ώρα είμασταν στους Αγώνες…, είχε πολύ κρύο… και καθυστέρησε τους μαθητές και τους γονείς αρκετά το χιόνι που συναντήσαν στο δρόμο της επιστροφής στο Νευροκόπι.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω μέσα από την καρδιά μου όλες τις «κόρες του Λυσία» που με τόση όρεξη και ενδιαφέρον ήρθαν στους Αγώνες, καθώς και τους γονείς που μας συνόδευσαν στηρίζοντας έτσι τα παιδιά τους ψυχολογικά κι εμένα πρακτικά (εφόσον, όντας κριτής, δε θα μπορούσα να είμαι δίπλα στους μαθητές μου όσο θα το ήθελα)! Είμαι περήφανη και θέλω και μέσα από αυτό το σημείωμα να μεταφέρω τα θερμά μου συγχαρητήρια στις τρεις διαγωνιζόμενες, τη Δήμητρα, τη Μαρία και τη Γιώτα (γιατί, κακά τα ψέματα, αυτές είναι που τράβηξαν όλο το ζόρι το Σάββατο… και τα κατάφεραν πολύ πολύ καλά, δεδομένης και της μικρής εμπειρίας που είχαν…)
Ευχαριστώ επίσης και τους καθηγητές του σχολείου μας (κα.Τέγου, κ.Γκαρμπούνη, κα.Μνηματίδου, και κ.Λάζο) που μπόρεσαν να έρθουν στη Θεσσαλονίκη και να στηρίξουν με την παρουσία τους και τα παιδιά και όλη την προσπάθειά μας. Τέλος θέλω να ευχαριστήσω τον Διευθυντή μας και το Δήμαρχο Κ.Νευροκοπίου που βοήθησαν ώστε η επιθυμία μας για συμμετοχή στους Αγώνες να γίνει πραγματικότητα.  

Δευτέρα 1 Φεβρουαρίου 2010

Σάββατο 23 Ιανουαρίου 2010

Καταστατικό ίδρυσης του Ρητορικού Ομίλου

Ρητορικός Όμιλος
[«η τέχνη του καλώς λέγειν» - «ο λόγος στους μαθητές!»]

Λόγοι ίδρυσης Ρητορικού Ομίλου
    Το να αναπτύξουν σήμερα οι μαθητές τις γλωσσικές και γενικότερα τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες είναι προφανές ότι αποτελεί επιτακτικό αίτημα: σε μια γενιά μαθητών που ενθαρρύνονται όλο και λιγότερο στην προσωπική έκφραση στο σχολείο, αλλά και αργότερα στη σύγχρονη κοινωνία…, και όπου η ίδια η επικοινωνία μεταξύ τους περιορίζεται κυρίως μέσω γραπτών μηνυμάτων..., τη στιγμή που η εύκολη και υπεραπλουστευμένη τηλεοπτική γλώσσα και ο στερεότυπος λόγος διαμορφώνουν «αγκυλωμένη» και νωθρή σκέψη, άρα εύκολα χειραγωγήσιμη και ετεροκατευθυνόμενη..., ο προφορικός λόγος έχει χάσει τη σημασία του παρασέρνοντας μαζί του τη συνήθεια του αληθινού «διαλέγεσθαι». Επειδή, επίσης, η αληθινή και αποτελεσματική «επικοινωνία», τόσο σε επίπεδο δυνατότητας διαχείρισης κρίσεων όσο και σε επίπεδο συναισθηματικής έκφρασης, κρίνεται απαραίτητη για την ψυχοσωματική ισορροπία και αποτελεί αξία που θέλουμε να ζούμε…, ιδρύουμε τον Ρητορικό Όμιλο «ΛΥΣΙΑΣ» Κ.Νευροκοπίου.

    Στόχοι του Ρητορικού ομίλου είναι:
    • … η συστηματική καλλιέργεια του προφορικού λόγου … η ενθάρρυνση όλων των μαθητών να ασχοληθούν με την καλλιέργεια της ομιλίας … η εξοικείωσή τους στη χρήση του προφορικού λόγου, ώστε να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση «ομιλητή», ώστε να μπορούν να υποστηρίξουν τις απόψεις τους με θάρρος, παρρησία και άνεση μπροστά σε ακροατήριο/κοινό
    • ... η ανάπτυξη της φαντασίας και της δημιουργικότητας, σε συνδυασμό με το συμπαγή λόγο και τη δυναμική παρουσία στην οποιαδήποτε «σκηνή», που αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την προσωπική και κοινωνική μεταμόρφωση.
    • ... η καλλιέργεια και οργάνωση της σκέψης
    • ... η διαμόρφωση ομιλητών ασκημένων στον «πολιτισμένο διάλογο» και την τεκμηριωμένη προσωπική έκφραση … η καλλιέργεια των ικανοτήτων τους να αναπτύσσουν λογικά ορθά επιχειρήματα … η άσκηση στο να ακούν και να διαλέγονται (εφαρμόζοντας τις βασικές αρχές του διαλόγου)
    • … η ανάπτυξη αφαιρετικής και συνθετικής ικανότητας… η διαμόρφωση μαθητών-ενεργών πολιτών «υποψιασμένων» για ό,τι συμβαίνει γύρω τους … που να διαθέτουν την αναγκαία σήμερα ικανότητα επεξεργασίας των παντοειδών πληροφοριών που δέχονται και την ακόμα πιο αναγκαία κριτική τοποθέτηση απέναντί τους. Απαιτούνται γνώσεις και συνεχής εξάσκηση για να μπορέσει κανείς να υποστηρίξει τις θέσεις και την παρουσία του ενώπιον κοινού, με τρόπο πειστικό και όχι παραπειστικό. Με δυο λόγια, στοχεύουμε να βοηθήσουμε τους μαθητές μας να συνειδητοποιήσουν πως, για να επιτελέσουν αποτελεσματικά το ρόλο τους ως ενεργοί πολίτες, με συγκροτημένη πολιτική σκέψη και με κοινωνική συνείδηση, χρειάζεται να μάθουν να ασκούν με υπομονή και επιμονή τη σκέψη και το λόγο και να εξασκούνται στην παρουσίαση ενώπιον ακροατηρίου.
    • ... η συνειδητοποίηση της σημασίας της έρευνας και της ενημέρωσης … «να μάθουν πώς να μαθαίνουν»
    • … η καλλιέργεια του πνεύματος της «ευγενούς άμιλλας» … να μάθουν δηλαδή οι μαθητές να συνεργάζονται πειθαρχημένα με τους «συμπαίκτες» τους… να κρίνουν με σεβασμό και κατανόηση τις θέσεις της αντίπαλης ομάδας, στην περίπτωση των αγώνων αντιλογίας (debate).

    Ομάδα μαθητών μπορεί να λάβει μέρος
    α.) στους Πανελλήνιους Μαθητικούς Αγώνες Επιχειρηματολογίας – Αντιλογίας (Διττοί Λόγοι) που διοργανώνει κάθε χρόνο το Υπουργείο Παιδείας σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών
    β.) στις Διαρσακειακές Συναντήσεις Δημιουργικού Προφορικού Λόγου,
    γ.) στους Πανελλήνιους Μαθητικούς Καλλιτεχνικούς Αγώνες (εφόσον, από το 2009 εντάσσεται και η Ρητορική στους αγώνες αυτούς)
    Βασικός στόχος των Αγώνων αυτών είναι:
    • … η καλλιέργεια της αφηρημένης σκέψης και η επαφή των μαθητών με σοβαρά ζητήματα γενικού ενδιαφέροντος που είναι ευρύτερα γνωστά στον Τύπο και τα Μ.Μ.Ε.
    • … η προετοιμασία των μαθητών για τον μελλοντικό τους ρόλο ως σκεπτόμενων δημοκρατικών πολιτών,
    • … η δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με μια διαφορετικού είδους συνεργασία με τους καθηγητές και τους συμμαθητές τους σε πνεύμα υγιούς διασχολικής άμιλλας.
    Στα πλαίσια των Αγώνων αυτών οι μαθητές προπονούνται κυρίως πάνω σε τέσσερα ρητορικά αγωνίσματα : τους διττούς λόγους, τον αυθόρμητο λόγο, τη νοηματική/εκφραστική ανάγνωση και τον προτρεπτικό λόγο.

    Τρόπος Λειτουργίας του Ομίλου
    • Προφορικές Δραστηριότητες για τόνωση της αυτοπεποίθησης των παιδιών ως ομιλητές
    • Δημιουργική Έκφραση των μαθητών (ευχάριστα: μέσα από παιχνίδια λόγου+σκέψης & μέσα από τεχνικές θεάτρου)
    • Εξάσκηση στην εκφραστική απόδοση του λόγου (εκφραστικότητα) – εξάσκηση στο Ύφος, τον Τόνο, την Κίνηση – Ορθοφωνία – Γλώσσα του Σώματος …
    • Οργάνωση του Προφορικού Λόγου: Δομή – Περιεχόμενο – Έκφραση/Λεξιλόγιο
    • Θεωρία για την Επιχειρηματολογία, την τέχνη της Πειθούς, τους συλλογισμούς, τις τεχνικές κλπ… / αξιοποίηση υλικού Γυμνασίου για την Επιχειρηματολογία
    • Άσκηση στην Έρευνα και τη Συζήτηση/Επιχειρηματολογία πάνω σε ποικίλα θέματα: συνεπώς, Επεξεργασία Θεμάτων από τα μαθήματα Νέας Ελληνικής Γλώσσας (κ.α.) Γυμνασίου - Επεξεργασία Θεμάτων Επικαιρότητας (κοινωνικά φαινόμενα & προβλήματα) αλλά και Θεμάτων Διαχρονικών… - Μελέτη Άρθρων και κειμένων από εφημερίδες. Τύπο (έντυπο & ηλεκτρονικό)
    • Εξάσκηση πάνω σε πολύ πιο συγκεκριμένα αγωνίσματα (και τις αντίστοιχες τεχνικές τους): α.) διττοί λόγοι (αγώνες αντιλογίας – debate), β.) αυθόρμητος λόγος, γ.) προτρεπτικός λόγος και δ.) νοηματική ανάγνωση


    Γενικές αρχές σχεδιασμού ενός Ομίλου για τη διδασκαλία της Ρητορικής
    • Οι μαθητές βρίσκονται στο κέντρο αυτής της διαδικασίας, που σημαίνει, πρακτικά, ότι μιλάνε περισσότερη ώρα από τον διδάσκοντα. Οι καθηγητές περιορίζονται κατά το δυνατόν στο ρόλο του συντονιστή και «εκμαιευτή» γνώσεων.
    • Ο στόχος είναι να μάθουμε να μιλάμε καλά… να «παίρνουμε το λόγο» (αυτό είναι το νόημα της Ρητορικής): για το λόγο αυτό, οποιαδήποτε γραπτή προετοιμασία κατά την ώρα του μαθήματος θα πρέπει να περιορίζετε στον χρόνο που προτείνεται κάθε φορά: εστιάζουμε στον ΠΡΟΦΟΡΙΚΟ κι όχι στον γραπτό ΛΟΓΟ. (στο σπίτι η γραπτή εργασία θα έχει να κάνει κυρίως με έρευνα πάνω σε συγκεκριμένο θέμα ή σε λεξιλογικές ασκήσεις!)
    • Όταν «παίρνουμε το λόγο» σε προφορική δραστηριότητα ή για να μιλήσουμε για ο,τιδήποτε (ακόμα και για θέματα λειτουργίας του Ομίλου) σηκωνόμαστε όρθιοι (πρέπει να συνηθίσουμε στο ρόλο του ομιλητή μπροστά σε ακροατήριο)
    • Οι μαθητές, σε κάθε δραστηριότητα θα επιλέγουν το θέμα με το οποίο θα ασχοληθούν (μέσα από μια προτεινόμενη λίστα) ή θα προτείνουν το δικό τους θέμα ή και προσέγγιση σ’αυτό.
    • Χρειάζεται να συνηθίσουν οι μαθητές να τηρούν σημειώσεις, να οργανώνουν και να ανανεώνουν το προσωπικό τους αρχείο (με υλικό που προκύπτει από τις δραστηριότητες ή από την έρευνα πάνω σε συγκεκριμένα θέματα).
    • Ο όμιλός νοείται ως ένα «εργαστήριο» και οι μαθητές με το δάσκαλο «ερευνητές», που θέτουν υπό κριτική και έλεγχο στην πράξη όλες τις «υποθέσεις».
    • Για τους δυο παραπάνω λόγους, θα είναι απαραίτητη η εξοικείωση με τη μεθοδολογία της έρευνας και η χρήση της βιβλιοθήκης του σχολείου και το Διαδίκτυο.
    • Η αξιολόγηση αποτελεί βασική διαδικασία και θα έχει τη μορφή της αυτοαξιολόγησης (αξιολόγηση του ίδιου μας του εαυτού) και της ετεροαξιολόγησης (αξιολόγηση του διπλανού μας, χωρίς ίχνος ανταγωνισμού). Η αξιολόγηση θα γίνεται, μέσα από ειδικά «φύλλα κριτή» για κάθε δραστηριότητα, σε επίπεδο ‘περιεχομένου’ και ‘εκφοράς’, ακόμη και ‘ψυχολογίας’.
    • Όσο μιλάει κάποιος, οι υπόλοιποι οφείλουν να τον παρακολουθούν: ο καθένας πρέπει να μπορεί να αξιολογήσει το περιεχόμενο, τη δομή, το λεξιλόγιο και την εκφραστικότητα για τον ίδιο του τον εαυτό, αλλά και για τον διπλανό του.
    • Επίσης, καλούνται οι μαθητές να αξιολογήσουν το ίδιο το μάθημα και να κάνουν προτάσεις για αλλαγές.
    • Στο πλαίσιο λειτουργίας ενός ρητορικού ομίλου, μέρος της παράδοσης του θεωρητικού υλικού ή πρακτικών συμβουλών γίνεται από τα παλαιότερα μέλη (αλληλοδιδασκαλία).
    • Δουλεύουμε κυρίως ομαδικά και αναπτύσσουμε μεταξύ τους σχέσεις αλληλοσεβασμού.
    • Η επαφή με ειδήμονες θεωρείται σκόπιμη για την ενημέρωση, τη ζωντανή επικοινωνία, το «άνοιγμα» στον έξω κόσμο.
    • Γονείς και φίλοι μπορούν να επισκέπτονται τον όμιλο ή το σχολείο και να παρακολουθούν ειδικές εκδηλώσεις, αγώνες ρητορικής τέχνης ή άλλες διοργανώσεις, ώστε να εξοικειωνόμαστε με την έκθεσή μας στο ακροατήριο, αποκτώντας παράλληλα κίνητρα για βελτίωση.